بیشتر مردم بوتاکس را یک درمان ضدپیری میدانند اما اخیرا از آن برای کمک به درمان کودکان با فلج مغزی استفاده میشود.

البته این روش درمان خطراتی نیز میتواند داشته باشد که والدین باید از آنها آگاهی داشته باشند تا بتوانند به خوبی در این باره تصمیم بگیرند که از این درمان استفاده بکنند یا نه.

بوتاکس دقیقا چیست؟

بوتاکس که به آن بوتولینیوم توکسین نوع ب نیز گفته میشود.  دارویی نسخه ای است که از سم همان باکتری که سبب بیماری بوتولینیم و مسمومیت غذایی میشود تولید میشود.

بوتاکس با تزریق وارد عضلات میشود تا آنها را ضعیف و فلج کند و از اسپاستیسیته آنها بکاهد.

کارشناسان میگویند بیش از 100 نوبت تزریق نیاز است تا درمان بوتاکس برای کاهش اسپاسم عضلات موثر واقع شود. البته به طور معمول اثر یک تزریق هم تا 6 ماه پابرجاست.

نهاد فدرال داروها بوتاکس را به عنوان دارویی برای موارد زیر تایید کرده است:

مثانه ی بیش از حد فعال

تعریق غیر طبیعی زیر بغل

چین و چروک پوست

دیس تونی گردنی

پلک زدن های غیر قابل کنترل

میگرن های شدید

لوچی چشم

علاوه بر آن نهاد فدرال داروها به ارائه دهندگان خدمات پزشکی این اجازه را میدهد تا طبق صلاحدید خودشان از بوتاکس برای موارد درمانی دیگری از جمله کاهش اسپاسم عضلات استفاده کنند.

بوتاکس چگونه میتواند به فلج مغزی کمک کند؟

مشکلات جراحی

http://www.ofoghclinic.ir/medical-intervention-in-cerebral-palsy/

بسته به نوع و شدت فلج مغزی که کودک شما به آن مبتلاست.  جراحی دشواری های خودش را دارد.

مثلا ممکن است نیاز باشد با جراحی ارتپدیک عضلات سفت کودک شما را شل کنند. حال اگر کودکتان رفلکس گگ یا مشکلات مربوط به مری داشته داشته باشد نمیتوانید ریسک بیهوش کردن را بپذیرید.  و اینجاست که میتوان به راحتی از بوتاکس کمک گرفت بدون اینکه با بیهوشی جان کودک به خطر افتد.

 تون عضلات را کم و آنها طویل میکند

تزریق بوتاکس عضلات را به صورت موقتی شل میکند. تصمیم گیری برای تزریق بوتاکس معمولا برعهده ی کاردرمان است.

چرا که بعد از تزریق آن، باید عضلات یا گاها کل اندام فرد با یک وسیله ی ارتپدی (ارتز) در پوزیشن خاصی قرار گیرد تا عضلات شل شده را به گونه ای مورد کشش واقع شوند که در دراز مدت به نفع آنها باشد.

گچ یا ارتز مورد استفاده معمولا به مدت چند هفته، تا زمانی که اثر بوتاکس از بین میرود، در جایش باقی میماند.  تا عضلات به خوبی وضعیت جدید را به خود بگیرند.  برای محقق شدن این درمان ممکن است نیاز باشد تا کودک شما یکسری تمرینات را نیز به صورت روزانه درحالی که دستش در گچ یا ارتز است انجام دهد. تا عضلات اطراف ارتز قوی شوند و خود را با شرایط جدید وفق دهند و بتوانند وضعیت جدید اندام را بهتر حمایت کنند.

بعضی از پزشک ها معتقدند که بوتاکس نسبت به جراحی انعطاف پذیری بیشتری را برای شکل دهی مناسب به عضلات فراهم می آورد و طول عمر کودکان فلج مغزی را افزایش می‌دهد.

استقلال

پس از استفاده از بوتاکس بعضی از کودکان ادعا می کنند که قادر به انجام کارهایی شده اند که قبلا نمیتوانستند انجام دهند.

کارهایی مانند دست گرفتن خودکار، باز کردن شیر آب و غذاخوردن مستقل.

همه این فعالیت های نام برده شده برای کودکان فلج مغزی دشوار هستند ولی با جراحی یا تزریق بوتاکس برای کودک قابل انجام میشوند.

دستیابی به این هدف از طریق تزریق سریعتر بوده و با درد کمتری همراه است.

آیا  عوارض دارد؟

همان گونه که قبلا گفته شد، بوتاکس عامل مسمومیت غذایی بوتولیسم است که باعث فلج شدن فرد میشود.

اما از آنجایی که بوتاکس در دوزهای کم و کنترل شده تزریق میشود امکانش خیلی ضعیف است که کودک درگیر جدی ترین عارضه بوتاکس یعنی فلجی شود.

همانطور که برای هرنوع داروی دیگر باید احتمال کوچکی برای عوارض جانبی در نظربگیرید، لازم است که حتما با پزشک کودک مشورت کرده و همه جوانب قضیه را درنظر بگیرید.

آیا برای درمان بوتاکس سن ایده آلی وجود دارد؟

بعضی از پزشک ها متوجه این نکته شده اند که تزریق  در سنین زیر 5 سال، تغییرات و بهبودی های قابل توجهی را در کودکان پدید می آورد.

بنابر اذعان پزشک ها فلج مغزی بیشترین اثر خود را روی کودک در سنین بین 2 تا 4 سال میگذارد.

یعنی همان زمانی که در آن تشخیص فلج مغزی روی کودک گذاشته میشود. لذا اگر بلافاصله در همان سنین درمان بوتاکس شروع شود.  احتمال اینکه کودک فعال و متحرک شود و حداکثر تا سن 20 سالگی مستقلا راه برود بیشتر است.

زهرا رمضانی اعتدالی دانشجوی کارشناسی کاردرمانی 

منبع:

https://www.birthinjuryguide.org/cerebral-palsy/treatment/botox-treatment/