روز جهانی فلج مغزی یک جنبش جهانی است که در سال ۲۰۱۲ آغاز شد. سال گذشته، این جنبش به بیش از ۱۰ میلیون نفر رسید. هدف آن گرد هم آوردن افراد مبتلا به فلج مغزی، خانواده‌های آنها، حامیان و سازمان‌ها از بیش از ۱۰۰ کشور است. همه این اقدامات با هدف تضمین آینده‌ای است که در آن کودکان و بزرگسالان مبتلا به فلج مغزی از همان حقوق، دسترسی‌ها و فرصت‌هایی برخوردار باشند که دیگر افراد جامعه دارند. یکی از راه های بهبود آن کاردرمانی فلج مغزی است.

فلج مغزی چیست؟

• فلج مغزی یک ناتوانی جسمی است که بر حرکت و وضعیت بدن تأثیر می‌گذارد.
• این شایع‌ترین ناتوانی جسمی در دوران کودکی است.
• در سطح جهان، ۱۷ میلیون نفر مبتلا به فلج مغزی هستند.

انواع فلج مغزی بر اساس مشکلات حرکتی:

1. اسپاستیک (۸۰-۹۰%):
   • شایع‌ترین نوع است که با سفتی و سختی عضلات مشخص می‌شود و ناشی از آسیب به قشر حرکتی است.
2. دیسکینتیک (۶%):
   • حرکات غیرارادی مانند دیستونیا، آتتوز یا کوریا ناشی از آسیب به گره‌های پایه‌ای مغز است.
3. آتاکسیک (۵%):
   • با حرکات لرزان که بر تعادل و حس وضعیت بدن در فضا تأثیر می‌گذارد و ناشی از آسیب به مخچه است.
4. انواع مختلط:
   • برخی کودکان ترکیبی از دو نوع حرکتی مانند اسپاستیسیته و دیستونیا را دارند.

قسمت‌های بدن تحت تأثیر:

1. فلج مغزی اسپاستیک چهاراندامی/ دوطرفه:
   • هر دو دست و پا تحت تأثیر قرار می‌گیرند و معمولاً عضلات تنه، صورت و دهان نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
2. فلج مغزی اسپاستیک دوطرفه/ دی‌پلژی:
   • عمدتاً پاها تحت تأثیر قرار می‌گیرند؛ ممکن است دست‌ها نیز تأثیر بپذیرند، اما به میزان کمتری.
3. فلج مغزی اسپاستیک یکطرفه/ همی‌پلژی:
   • یک طرف بدن شامل یک دست و یک پا تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

طبقه‌بندی مهارت‌های حرکتی درشت (GMFCS):

این سیستم توانایی کودکان مبتلا به فلج مغزی را در انجام وظایف حرکتی درشت (مانند نشستن و راه رفتن) در ۵ سطح طبقه‌بندی می‌کند. این سطوح از ۱ (بالاترین عملکرد) تا ۵ (کمترین عملکرد) متفاوت هستند.

توانایی دستی:

• دو سوم کودکان مبتلا به فلج مغزی مشکلات حرکتی در یکی یا هر دو دست دارند که بر فعالیت‌های روزانه مانند:
  • خوردن
  • نوشتن
  • لباس پوشیدن
  • گرفتن توپ تأثیر می‌گذارد.

مشکلات همراه:

• بسیاری از کودکان مبتلا به فلج مغزی مشکلات جسمی و شناختی اضافی دارند. آمار ارائه‌شده در سند شامل موارد زیر است:
  • 1 نفر از 3 نفر نمی‌تواند راه برود.
  • 1 نفر از 4 نفر نمی‌تواند صحبت کند.
  • 3 نفر از 4 نفر درد را تجربه می‌کنند.
  • 1 نفر از 4 نفر دچار صرع است.
  • 1 نفر از 4 نفر دارای اختلال رفتاری است.
  • 1 نفر از 4 نفر مشکلات کنترل مثانه دارد.
  • 1 نفر از 2 نفر دارای ناتوانی ذهنی است.
  • 1 نفر از 10 نفر دارای مشکل شدید بینایی است.
  • 1 نفر از 5 نفر دچار اختلالات خواب است.
  • 1 نفر از 5 نفر مشکلات کنترل بزاق دارد.

این جنبش تأکید می‌کند که افراد مبتلا به فلج مغزی با چالش‌های مختلفی روبه‌رو هستند و نیاز به توجه و آگاهی بیشتری در جامعه وجود دارد.